Theo đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày Tờ trình về dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi). Theo đó, dự thảo Luật gồm 6 Chương, 57 Điều và 1 Phụ lục.
Điểm mới của dự thảo Luật là hoàn thiện quy định về hệ thống quy hoạch, mối quan hệ giữa các loại quy hoạch và xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch; tăng cường phân cấp, phân quyền trong hoạt động quy hoạch; đơn giản hóa quy trình, thủ tục trong hoạt động quy hoạch; hoàn thiện quy định về nội dung quy hoạch; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về đơn giản hóa quy trình, thủ tục trong hoạt động quy hoạch, dự thảo Luật đã bổ sung quy định cho phép các quy hoạch được lập đồng thời và thứ tự phê duyệt quy hoạch; quy định trường hợp đặc thù mà quy hoạch cấp dưới được phê duyệt trước để thực hiện các dự án khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách.
Dự thảo Luật bỏ quy định về “nhiệm vụ lập quy hoạch” và chuyển sang hình thức “đề cương lập quy hoạch” với nội dung đơn giản hơn; đồng thời, giảm bớt các khâu trung gian để đẩy nhanh tiến độ; giao Chính phủ quy định chi tiết về hội đồng thẩm định để tăng tính linh hoạt trong tổ chức thực hiện; cho phép các quy hoạch được điều chỉnh đồng thời theo trình tự, thủ tục thông thường hoặc theo trình tự, thủ tục rút gọn với các nguyên tắc, tiêu chí cụ thể.
Đối với điều chỉnh quy hoạch theo trình tự thông thường, Chủ tịch Hội đồng thẩm định được quyết định hình thức hoạt động của Hội đồng thẩm định quy hoạch, có thể họp hội đồng hoặc lấy ý kiến thẩm định bằng văn bản.
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình |
Một trong những điểm nổi bật là việc giảm gần 40% số lượng quy hoạch ngành, từ 78 loại xuống còn 49 loại, theo nguyên tắc “một lĩnh vực - một cơ quan chịu trách nhiệm chính”. Việc tinh giản này giúp hệ thống quy hoạch trở nên minh bạch, dễ giám sát hơn, đồng thời giảm chi phí, thời gian và tránh trùng lặp trong tổ chức thực hiện.
Dự thảo Luật cũng quy định cụ thể về đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch, nhằm khắc phục tình trạng mỗi cơ quan có cách hiểu khác nhau, gây vướng mắc trong phê duyệt dự án. Khi có hiệu lực, quy định này sẽ bảo đảm sự thống nhất, minh bạch, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa luật song đề nghị làm rõ khái niệm, phạm vi và mối quan hệ giữa các loại quy hoạch, tránh chồng chéo, hình thức.
Ủy ban nhấn mạnh, cần phân biệt rõ giữa quy hoạch mang tính định hướng phát triển và quy hoạch là công cụ quản lý hành chính, đồng thời rà soát để tích hợp các quy hoạch có thể hợp nhất, chỉ giữ lại những loại thật sự cần thiết.
Việc chuyển thẩm quyền phê duyệt một số quy hoạch từ Quốc hội sang Thủ tướng Chính phủ cần được xem xét thận trọng, bảo đảm phù hợp và không làm giảm vai trò giám sát của Quốc hội.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi |
Ủy ban cũng lưu ý, hệ thống quy hoạch hiện hành còn chồng lấn, thiếu đồng bộ, vì vậy, việc sửa luật cần đặt trong bối cảnh thực tiễn, tránh tiếp cận lý tưởng hóa. Đồng thời, phải có tiêu chí cụ thể để đánh giá sự phù hợp giữa các quy hoạch, cơ chế xử lý mâu thuẫn giữa quy hoạch và dự án đang triển khai, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.
 |
| Các đại biểu tham dự Phiên họp |
Việc sửa đổi Luật Quy hoạch được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực phát triển. Khi được thông qua, Luật sẽ là nền tảng để quy hoạch thực sự trở thành công cụ kiến tạo phát triển, góp phần tổ chức không gian phát triển kinh tế - xã hội hợp lý, hiệu quả và bền vững.
