Quyết định số 1125/QĐ-TTg vừa được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành ngày 11/6/2025 đã chính thức phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Theo đó, một trong những trụ cột then chốt của chiến lược phát triển đô thị bền vững là đầu tư hàng loạt dự án hạ tầng kỹ thuật, trong đó có hệ thống điện - năng lượng, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng cho siêu đô thị có quy mô dân số từ 14 đến 16,5 triệu người.
Theo nội dung đồ án quy hoạch được phê duyệt, TP. Hồ Chí Minh sẽ phát triển theo mô hình đô thị đa trung tâm. Các phân vùng này sẽ hình thành những khu vực động lực mới, nơi tập trung các trung tâm tài chính, công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ logistics và nghiên cứu khoa học. Đây cũng chính là các khu vực tiêu thụ điện năng lớn nhất trong tương lai.
TP. Hồ Chí Minh sẽ đầu tư hàng loạt dự án hạ tầng kỹ thuật, trong đó có hệ thống điện - năng lượng, nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng cho siêu đô thị có quy mô dân số từ 14 đến 16,5 triệu người.
Để phục vụ chiến lược phát triển này, TP. Hồ Chí Minh cần xác định rõ quan điểm: Hệ thống năng lượng - điện lực phải đi trước một bước. Trong đồ án quy hoạch, Chính phủ chỉ đạo TP. Hồ Chí Minh cần ưu tiên đầu tư đồng bộ, hiện đại hóa các trạm điện trung tâm và mạng lưới truyền tải, đặc biệt tại các khu vực có mật độ phát triển đô thị cao như Thủ Đức, Bình Chánh và Quận 7 – Nhà Bè.
Cụ thể, các khu vực như khu công nghiệp Phạm Văn Hai, khu y sinh – hóa dược phía Tây, trung tâm tài chính Thủ Thiêm hay cảng biển Hiệp Phước, nơi có nhu cầu sử dụng năng lượng cực lớn sẽ được bố trí các trạm biến áp quy mô lớn, có khả năng tích hợp công nghệ số, kết nối lưới điện thông minh, tích trữ năng lượng tái tạo và phòng ngừa sự cố hệ thống.
Bên cạnh đó, TP. Hồ Chí Minh cũng phát triển mạng lưới năng lượng phân tán, sử dụng các nguồn tái tạo như điện mặt trời, điện gió ven biển và hệ thống pin tích điện trong các khu đô thị mới. Khu đô thị sinh thái Cần Giờ và các trung tâm nghiên cứu, giáo dục tại Thủ Đức sẽ là nơi thí điểm mô hình “thành phố điện thông minh”, nơi năng lượng tái tạo được ứng dụng rộng rãi, giảm tải cho lưới điện truyền thống.
Ngầm hóa lưới điện, sẵn sàng cho phương tiện xanh và phát triển bền vững
Trong giai đoạn từ nay đến năm 2040, TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu phát triển từ 125.000 – 130.000 ha đất xây dựng đô thị, trong đó có 85.000 – 88.000 ha là đất dân dụng. Để đảm bảo mỹ quan đô thị và an toàn hạ tầng, nhiều tuyến điện trung – hạ thế tại các khu đô thị mới như Bình Quới – Thanh Đa, Nam Sài Gòn, phía Đông Thủ Đức… sẽ được quy hoạch ngầm hóa hoàn toàn.
Không dừng lại ở đó, mô hình phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD) cũng kéo theo yêu cầu xây dựng các trạm sạc điện cho phương tiện xanh. Hệ thống điện phải sẵn sàng tích hợp với hạ tầng sạc nhanh, đặc biệt tại các ga metro, bến xe liên vùng và trung tâm logistics. Đây được xem là nền móng cho ngành giao thông không phát thải trong tương lai.
Thành phố cũng sẽ phối hợp với các tỉnh lân cận trong đầu tư đường dây truyền tải điện liên vùng, đảm bảo an ninh năng lượng khu vực. Đồng thời, TP. Hồ Chí Minh khuyến khích doanh nghiệp và người dân lắp đặt điện mặt trời áp mái, sử dụng đồng phát điện và tham gia thị trường điện bán buôn.
Với định hướng trở thành “thành phố toàn cầu, hiện đại, nghĩa tình” vào năm 2060, TP. Hồ Chí Minh không chỉ đầu tư hạ tầng điện, mà còn chủ động xây dựng hệ sinh thái năng lượng bền vững. Các khu công viên năng lượng, nhà máy điện rác, hệ thống thu hồi khí sinh học… sẽ góp phần giúp thành phố tiến tới mục tiêu không phát thải và giữ vững vị thế đầu tàu kinh tế của cả nước.
